Bệnh E.coli trên gà là một trong những bệnh phổ biến và nguy hiểm trong chăn nuôi gia cầm, gây thiệt hại lớn về kinh tế và ảnh hưởng đến sức khỏe đàn gà. Đây là bệnh do vi khuẩn Escherichia coli (E.coli) gây ra, có thể xuất hiện ở nhiều dạng như nhiễm trùng huyết, viêm ruột, viêm túi khí và viêm gan. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng trị bệnh E.coli trên gà là vô cùng quan trọng để đảm bảo hiệu quả chăn nuôi và hạn chế rủi ro.
Nguyên nhân
E.coli là vi khuẩn gram âm, có nhiều chủng, đặc biệt là vi khuẩn độc. Vi khuẩn và độc tố vi khuẩn gây ra nhiều bệnh ở gia cầm như nhiễm trùng đường tiêu hóa, đường hô hấp, nhiễm trùng huyết, tăng bạch cầu, viêm phúc mạc, viêm vòi trứng, viêm khớp, v.v., gây tổn thất lớn cho ngành chăn nuôi gia cầm.
Cách lây truyền
Bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào trong vòng đời của gia cầm và thủy cầm. Bệnh có thể lây truyền trực tiếp hoặc gián tiếp qua đường hô hấp, qua tiếp xúc với thức ăn, nước uống, phân hoặc dụng cụ chăn nuôi mang mầm bệnh.
Bệnh cũng có thể lây truyền theo chiều dọc, khi gà mái đẻ bị nhiễm vi khuẩn E.coli trong ống dẫn trứng, truyền qua trứng đến phôi và có trong gà con khi nở. Các triệu chứng của bệnh thường xuất hiện chủ yếu trong 2-10 ngày đầu sau khi nở.
Triệu chứng
Những người liên hệ 99OK cho biết: Bệnh không có triệu chứng đặc hiệu, chỉ có triệu chứng không rõ ràng như lúc đầu sốt, sau giảm dần. Gia cầm bị bệnh thường có lông xù, cánh cụt, ít vận động, mào xám đen, chán ăn hoặc bỏ ăn. Khi bệnh nặng, gia cầm bị tiêu chảy, phân lỏng, vàng, xanh lẫn bọt khí, khó thở, nhịp thở tăng, tỷ lệ chết tăng và tỷ lệ chết cao ở gà, ngỗng, vịt giai đoạn 2 – 15 ngày tuổi, sau 5 – 7 ngày phát bệnh.
Gà mái đẻ bị bệnh thường ăn ít hơn, đẻ ít trứng hơn, gầy và có phân đen như sáp…
Bệnh lý học
Khi mổ gia cầm bệnh thấy có triệu chứng viêm màng ngoài tim, viêm phúc mạc, viêm quanh gan, làm màng ngoài tim đục, phúc mạc có dịch viêm, gan thường phủ một lớp trắng đục, nếu bệnh nặng thì cả hai gan đều đỏ, sưng và có đốm xuất huyết. Ngoài ra, gia cầm còn có biểu hiện viêm ruột, viêm túi khí. Ở gà mái đẻ, vịt, cút, ống dẫn trứng mềm, giãn, thành mỏng và có thể chứa dịch viêm trong ống dẫn trứng; có tổn thương cục bộ ở ống dẫn trứng, buồng trứng, vòi trứng; buồng trứng bị viêm, hoại tử một phần hoặc toàn bộ, lòng đỏ có thể bị teo hoặc vỡ. Gà con bệnh thường có tổn thương viêm rốn…
Bệnh E.coli ở gà đặc trưng bởi tình trạng nhiễm trùng rốn với các biểu hiện như mô rốn đỏ và phù nề, viêm phúc mạc và sưng bụng. Trong trường hợp này, vi khuẩn và độc tố vi khuẩn tập trung ở khoang bụng. Bệnh kéo dài trong thời gian dài, dịch viêm có yếu tố kết dính tạo thành màng Fibrin.
Ở gà con, sự hấp thụ chậm của túi noãn hoàng là điều kiện tiên quyết để vi khuẩn E.coli tấn công cơ thể và gây viêm phúc mạc.
Ở giai đoạn sau của bệnh, nội dung noãn hoàng là nguyên nhân gây hoại tử trong khoang phúc mạc. Bụng căng phồng, toàn bộ thành bụng bị ảnh hưởng bởi một loại hoại tử bên trong.
Trong trường hợp vi khuẩn E.Coli tập trung gây bệnh đường hô hấp, nó có thể kết hợp với các bệnh khác gây viêm ở gà, gây hen suyễn và tăng tiết dịch ở phổi và tạo ra Fibrin.
Bệnh E.coli ở gà cũng gây tổn thương và viêm ống dẫn trứng của gia cầm với các triệu chứng như ống dẫn trứng giãn ra, thành ống mỏng hơn và chứa đầy dịch tiết dọc theo chiều dài ống, trứng non bị vỡ hoặc có sẹo.
Những người tham gia đá gà 99OK chia sẻ: Viêm ống dẫn trứng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tử vong ở gà mái đẻ. E.coli thường xâm nhập vào cơ thể gà từ bên dưới qua hậu môn. Yếu tố mở đường cho E.coli xâm nhập là thời điểm đẻ trứng cao điểm với tổn thương buồng trứng, trường hợp nặng khiến gà chết, trường hợp nhẹ khiến gà giảm đẻ.
Phòng ngừa bệnh tật
Phương pháp phòng bệnh hiệu quả nhất là giữ chuồng trại sạch sẽ, thoáng mát, thường xuyên phun thuốc khử trùng để tiêu diệt mầm bệnh.
Cung cấp đủ thức ăn để đảm bảo gia cầm được nuôi dưỡng ở mọi giai đoạn phát triển. Mỗi tuần một lần, khử trùng và vệ sinh máy ấp, máy ấp và khu vực sinh sản bằng một số chất khử trùng an toàn cao, không độc hại cho gia cầm.
Vệ sinh máng đựng thức ăn và nước uống hàng ngày để tránh thức ăn thừa hoặc thức ăn hư hỏng gây ra môi trường bị ô nhiễm.
Bổ sung vitamin và chất bổ sung định kỳ để tăng cường sức đề kháng tự nhiên, đặc biệt khi thời tiết thay đổi, gia cầm bị stress do vận chuyển hoặc sau khi tiêm phòng.
E.coli có nhiều chủng gây bệnh ở gia cầm nên việc tiêm phòng thường không hiệu quả.
Điều trị bệnh
Để điều trị bệnh, có thể dùng các loại kháng sinh như Colistin, Kanamycin, Gentamycin, Norfloxacine… dưới dạng tiêm hoặc pha vào nước uống theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Trong quá trình điều trị, một số loại thuốc tăng cường sức khỏe được sử dụng kết hợp. Sau khi điều trị bằng kháng sinh, có thể bổ sung một số chế phẩm sinh học để cải thiện đường ruột và khả năng tiêu hóa của gia cầm. Trong trường hợp nghi ngờ vi khuẩn kháng thuốc, nên tiến hành xét nghiệm nhạy cảm với kháng sinh để xác định nhóm điều trị bằng kháng sinh hiệu quả nhất.
Bệnh E.coli trên gà là một thách thức lớn đối với người chăn nuôi, đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt trong việc quản lý môi trường, thức ăn và chăm sóc sức khỏe đàn gà. Phòng bệnh hơn chữa bệnh, do đó việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa như vệ sinh chuồng trại, cung cấp dinh dưỡng hợp lý và tiêm phòng đầy đủ là cách tốt nhất để giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh. Nếu phát hiện gà có dấu hiệu mắc bệnh, cần có biện pháp điều trị kịp thời để tránh lây lan và gây thiệt hại nghiêm trọng.
