Chiếc giày vàng Châu Âu là gì? Lịch sử của nó ra sao? Tất cả những câu hỏi này sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây, từ góc nhìn của khán đài bóng đá.
Tìm hiểu chiếc giày vàng Châu Âu là gì?
Theo tin tức từ PG66, chiếc Giày Vàng Châu Âu là giải thưởng dành cho cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong một mùa giải quốc nội. Giải thưởng này được trao hàng năm và hiện do European Sports Media (ESM) trao tặng.
Số bàn thắng ghi được cho giải thưởng này chỉ được tính tại Giải vô địch quốc gia và không được tính tại các giải đấu bóng đá khác như Cúp quốc gia, Cúp Liên đoàn hoặc Cúp châu Âu diễn ra trong thời gian này.
Hiệu suất của cầu thủ sẽ được tính bằng cách nhân tổng số bàn thắng mà cầu thủ đó ghi được tại Giải vô địch quốc gia với hệ số của giải đấu.
Các giải bóng đá lớn của châu Âu, chẳng hạn như Anh, Tây Ban Nha, Đức, Ý và Pháp, đều có hệ số là 2, trong khi các giải đấu khác có hệ số là 1,5. Các giải đấu yếu hơn chỉ có hệ số là 1.
Thành công này cũng chịu ảnh hưởng bởi hệ số cao của các giải đấu hàng đầu châu Âu, với các cầu thủ thi đấu tại năm giải đấu lớn của châu Âu thường xuyên giành được giải thưởng danh giá này. Cầu thủ hiện đang nắm giữ Chiếc giày Vàng châu Âu năm 2020 là tiền đạo Ciro Immobile của câu lạc bộ Lazio của Ý.
Lịch sử của Chiếc giày vàng châu Âu
Theo tham khảo từ những người tham gia nạp tiền PG66, từ năm 1968 đến năm 1991, giải thưởng danh giá này được trao cho cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong một giải đấu bóng đá châu Âu. Quy tắc này không phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của giải đấu cũng như số trận đấu mà cầu thủ tham gia. Trong giai đoạn này, Eusébio, Gerd Müller, Dudu Georgescu và Fernando Gomes là những cầu thủ nhận được giải thưởng này hai lần. Sau khi Liên đoàn bóng đá Síp khiếu nại rằng một cầu thủ trong giải đấu của họ đã ghi 40 bàn thắng mà không nhận được giải thưởng, L’Équipe đã chính thức ngừng trao giải thưởng này từ năm 1991 đến năm 1996. Do sự khác biệt về trình độ giữa các giải đấu, dẫn đến tính toán không công bằng về giải thưởng và nghi ngờ gian lận, cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất mùa giải 1990-1991, người Nam Tư Darko Pancev, đã không nhận được giải thưởng của mình cho đến năm 2006.
Kể từ mùa giải 1996–97, các phương tiện truyền thông thể thao châu Âu vẫn tiếp tục trao cúp, nhưng với sự bổ sung quan trọng là hệ số xếp hạng dành riêng cho từng giải đấu, cho phép các cầu thủ từ những giải đấu khó khăn nhất giành chiến thắng ngay cả khi họ ghi ít bàn thắng hơn một cầu thủ từ một giải đấu thấp hơn. Hệ số này được xác định bởi bảng xếp hạng hệ số UEFA của giải đấu, dựa trên thành tích của các câu lạc bộ ở mỗi giải đấu trong các giải đấu UEFA trong năm mùa giải. Các bàn thắng ghi được ở năm giải đấu hàng đầu châu Âu theo bảng xếp hạng hệ số được nhân với 2, các bàn thắng ở các giải đấu từ 6 đến 22 nhân với 1,5 và các bàn thắng ở các giải đấu từ 22 trở xuống nhân với 1. Do đó, các bàn thắng ghi được ở các giải đấu cao hơn được tính nhiều hơn các bàn thắng ở các giải đấu thấp hơn. Thực tế đã chứng minh rằng các cầu thủ từ các giải đấu hàng đầu có nhiều cơ hội giành được Chiếc giày vàng hơn, trong khi từ năm 1996 đến nay, chỉ có hai lần danh hiệu Chiếc giày vàng không được trao cho một cầu thủ có hệ số là 2.
Cách tính điểm Chiếc Giày Vàng
Hệ thống tính điểm của Chiếc Giày Vàng dựa trên số bàn thắng nhân với hệ số của giải đấu:
- Hệ số 2: Áp dụng cho các giải đấu top 5 theo xếp hạng UEFA (hiện tại là Premier League, La Liga, Serie A, Bundesliga, Ligue 1). Mỗi bàn thắng được tính 2 điểm.
- Hệ số 1.5: Áp dụng cho các giải xếp hạng từ 6 đến 22 (như Eredivisie của Hà Lan, Primeira Liga của Bồ Đào Nha). Mỗi bàn thắng được tính 1.5 điểm.
- Hệ số 1: Áp dụng cho các giải xếp hạng từ 23 trở xuống (như giải Ba Lan, Áo). Mỗi bàn thắng được tính 1 điểm.
Ví dụ: Nếu Harry Kane ghi 30 bàn ở Premier League (hệ số 2), điểm số là 30 × 2 = 60 điểm. Nếu một cầu thủ ghi 30 bàn ở giải Hà Lan (hệ số 1.5), điểm số là 30 × 1.5 = 45 điểm.
Cầu thủ có tổng điểm cao nhất sau khi kết thúc mùa giải (thường vào tháng Năm) sẽ giành Chiếc Giày Vàng. Trong trường hợp có nhiều cầu thủ bằng điểm, người ghi nhiều bàn hơn sẽ được ưu tiên.
Những kỷ lục và cầu thủ nổi bật
- Lionel Messi: Giữ kỷ lục với 8 lần giành Chiếc Giày Vàng (2009–10, 2011–12, 2012–13, 2016–17, 2017–18, 2018–19, 2019–20, 2022–23). Đỉnh cao là mùa 2011–12, khi Messi ghi 50 bàn ở La Liga, tương đương 100 điểm.
- Cristiano Ronaldo: Giành giải 4 lần (2007–08, 2010–11, 2013–14, 2014–15), với kỷ lục 48 bàn trong mùa 2014–15 cho Real Madrid.
- Robert Lewandowski: Thắng liên tiếp hai mùa 2020–21 và 2021–22, nổi bật với 41 bàn trong mùa 2020–21 tại Bundesliga, phá kỷ lục của Gerd Müller.
- Cầu thủ ngoài top 5 giải đấu: Một số cái tên hiếm hoi từ các giải nhỏ hơn từng giành giải, như Mário Jardel (Bồ Đào Nha, 1998–99) và Dudu Georgescu (Romania, 1976–77).
Mùa giải 2024–25, Harry Kane (Bayern Munich) đang dẫn đầu cuộc đua với 14 bàn thắng (28 điểm) tính đến tháng 11/2024, theo dữ liệu từ các nguồn như ESPN và Goal.
Các yếu tố ảnh hưởng đến cuộc đua Chiếc Giày Vàng
- Phong độ cá nhân: Cầu thủ cần duy trì sự ổn định trong suốt mùa giải, tránh chấn thương hoặc sa sút phong độ.
- Chiến thuật đội bóng: Các đội chơi tấn công như Manchester City, Bayern Munich, hoặc PSG tạo điều kiện cho tiền đạo ghi nhiều bàn hơn so với các đội phòng ngự.
- Đối thủ cạnh tranh: Trong những mùa giải có nhiều chân sút xuất sắc (như Messi, Ronaldo, và Mbappé), cuộc đua trở nên khốc liệt.
- Số trận đấu: Các giải đấu có số vòng khác nhau (ví dụ: Premier League có 38 vòng, giải Hà Lan có 34 vòng) ảnh hưởng đến cơ hội ghi bàn.
Lưu ý về Chiếc Giày Vàng
- Không tính bàn thắng ở cúp châu Âu: Chỉ bàn thắng ở giải vô địch quốc gia được tính, vì vậy các cầu thủ như Kylian Mbappé có thể ghi nhiều bàn ở Champions League nhưng không ảnh hưởng đến điểm số.
- Công bằng tương đối: Hệ số giải đấu giúp cân bằng cơ hội, nhưng các giải top 5 vẫn chiếm ưu thế do hệ số cao và chất lượng cầu thủ tốt hơn.
- Thời điểm trao giải: Giải thưởng được trao vào cuối mùa giải (tháng Năm hoặc đầu tháng Sáu), dựa trên thống kê chính thức của UEFA và các liên đoàn quốc gia.
- Nguồn theo dõi: Người hâm mộ có thể cập nhật bảng xếp hạng Chiếc Giày Vàng qua các trang như ESPN, Goal, hoặc Sofascore.
Trên đây là câu trả lời cho câu hỏi chiếc giày vàng Châu Âu là gì và lịch sử của nó mà chúng tôi muốn gửi đến quý độc giả. Hy vọng những thông tin trên hữu ích với quý vị.
