Dược liệu bị mốc sẽ sản sinh ra axit hữu cơ và độc tố do nấm mốc thải ra, làm giảm nghiêm trọng chất lượng dược liệu, thậm chí gây hư hỏng nặng. Vì vậy, cần phải tìm cách bảo quản dược liệu đúng cách để tránh bị nấm mốc, hư hỏng. Hãy cùng chúng tôi khám phá bài viết dưới đây.
Dược liệu là gì?
Dược liệu là nguyên liệu có nguồn gốc từ thực vật, động vật hoặc khoáng vật, được sử dụng để làm thuốc hoặc điều chế thuốc. Dược liệu có thể ở dạng thô (chưa qua chế biến) hoặc đã qua sơ chế, bào chế để tạo thành thuốc Đông y, thuốc Nam, thuốc Bắc hoặc làm nguyên liệu cho dược phẩm hiện đại.
Phân loại dược liệu:
Theo nguồn gốc:
- Dược liệu thực vật: Lá, thân, rễ, hoa, hạt… của các cây thuốc như nhân sâm, nghệ, gừng, cam thảo.
- Dược liệu động vật: Các bộ phận từ động vật như sừng tê giác, mật gấu, tổ yến, địa long (giun đất).
- Dược liệu khoáng vật: Khoáng chất có tác dụng chữa bệnh như thạch cao, chu sa, hùng hoàng.
Theo công dụng:
- Dược liệu bổ dưỡng: Nhân sâm, đông trùng hạ thảo, tổ yến.
- Dược liệu trị bệnh: Nghệ (chữa viêm loét dạ dày), xạ can (chữa viêm họng).
- Dược liệu thanh nhiệt, giải độc: Rau má, diệp hạ châu.
Nguyên nhân nấm mốc trong dược liệu
Thảo dược là những thành phần tự nhiên được dùng để làm thuốc. Tuy nhiên, nếu không bảo quản đúng cách, dược liệu sẽ mất đi giá trị. Sau đây là những lý do tại sao các loại thảo dược bị mốc:
- Độ ẩm không khí: Độ ẩm quá cao hoặc quá thấp đều ảnh hưởng trực tiếp đến sự thoái hóa hoặc hư hỏng của dược liệu. Nhiệt độ lý tưởng để bảo quản dược liệu là 25 độ C. Nếu nhiệt độ cao, tinh dầu sẽ bốc hơi và chất béo trong dược liệu sẽ bị thay đổi. Khi nhiệt độ cao, môi trường ẩm ướt sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nấm mốc, côn trùng sinh trưởng và phát triển, ảnh hưởng xấu đến chất lượng dược liệu.
- Nhiệt độ bảo quản dược liệu: Nhiệt độ quá cao sẽ làm tinh dầu trong dược liệu thăng hoa và bốc hơi, nhiều hoạt chất trong thuốc sẽ bị thủy phân và bị mốc. Độ ẩm được coi là nguyên nhân chính gây ra những tác động tiêu cực đến cây thuốc. Độ ẩm thấp sẽ khiến cây dược liệu bị khô và mất hết tinh dầu. Ngược lại, độ ẩm quá cao sẽ dẫn đến sự phát triển của nấm mốc và côn trùng.
- Nấm mốc: Nấm mốc rất dễ xâm nhập và phát triển trên các loại thảo dược khi có đủ điều kiện thuận lợi, chẳng hạn như ấm áp và độ ẩm. Dược liệu bị mốc sẽ sản sinh ra axit hữu cơ cũng như độc tố do nấm mốc giải phóng ra, làm giảm nghiêm trọng chất lượng dược liệu, thậm chí gây hư hỏng nặng. Vì vậy, cần phải thường xuyên chú ý phát hiện và phòng ngừa nấm mốc. Nếu dược liệu bắt đầu bị mốc, cần tách riêng, xử lý ngay và có kế hoạch sử dụng sớm.
- Côn trùng – Sâu bệnh: Mọi loại côn trùng đều có thể lẫn vào dược liệu ngay từ thời điểm thu hoạch. Từ đó chúng phát sinh, phát triển và gây hại cho các loại thảo dược. Do đó, việc phòng ngừa phải được thực hiện ngay trước khi bảo quản. Trong quá trình bảo quản cần thường xuyên kiểm tra, nếu phát hiện sâu bệnh, côn trùng thì phải xử lý ngay bằng các biện pháp thích hợp như: phơi, sấy, xông hơi, xông hơi bằng cloropicrin. Phải có kế hoạch phân loại, bảo quản dược liệu định kỳ. Đặc biệt, cần phòng trừ và diệt mối tại kho bảo quản dược liệu. Ngăn ngừa mối bằng cách đặt các loại thảo mộc lên cao, tránh xa tường và trần nhà. Nếu phát hiện mối, cần phải tiêu diệt ngay bằng hóa chất diệt mối hoặc các biện pháp phù hợp và hiệu quả khác.
- Thời gian bảo quản: Chất lượng của dược liệu cũng phụ thuộc rất nhiều vào thời gian bảo quản. Giống như các sản phẩm khác, thảo dược cũng có thời hạn sử dụng nhất định. Mặc dù được bảo quản rất tốt nhưng nếu thời gian bảo quản quá dài thì chất lượng của dược liệu vẫn sẽ giảm sút. Vì vậy, phải có phương án hợp lý trong việc mua bán, sử dụng dược liệu, tránh tình trạng dược liệu hết hạn sử dụng gây lãng phí, thiệt hại về kinh tế.
Cách bảo quản dược liệu đúng cách
Các phương pháp bảo quản dược liệu đúng cách bao gồm:
- Dược liệu nên được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng gió, đảm bảo không khí lưu thông tốt trong hộp đựng dược liệu.
- Mỗi loại thảo dược hoặc thuốc nên được giữ nguyên vẹn trong một túi hoặc hộp riêng biệt.
- Kiểm tra chất lượng hàng tồn kho định kỳ để phát hiện hư hỏng nhanh chóng.
- Nhiệt độ thích hợp để bảo quản dược liệu là 25 độ C.
Để đảm bảo tất cả các yếu tố trên, nhà máy sản xuất phải đảm bảo các mẻ sấy được thực hiện đồng thời, để có chất lượng đồng đều. Do đó, việc áp dụng phương pháp sản xuất thủ công là gần như không thể.
Vina Kitchen – Thương hiệu chuyên cung cấp thiết bị nhà hiện đại
Vina Kitchen là một thương hiệu chuyên cung cấp các sản phẩm và giải pháp cho nhà bếp hiện đại, bao gồm tủ bếp, thiết bị gia dụng và các thiết bị chuyên dụng trong chế biến thực phẩm. Một trong những sản phẩm nổi bật của Vina Kitchen là tủ sấy dược liệu, một thiết bị quan trọng dành cho các cơ sở sản xuất dược phẩm, trà thảo mộc, thực phẩm sấy khô và cả các hộ gia đình có nhu cầu bảo quản dược liệu.
Lí do nên chọn Vina Kitchen:
- Thương hiệu uy tín: Cam kết chất lượng sản phẩm bền đẹp, an toàn.
- Dịch vụ chuyên nghiệp: Tư vấn, lắp đặt và bảo hành tận nơi.
- Sản phẩm đa dạng: Không chỉ có tủ sấy dược liệu, Vina Kitchen còn cung cấp nhiều thiết bị nhà bếp khác như bếp từ, lò nướng, máy hút mùi.
Thông tin liên hệ Vinakitchen:
CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU VÀ ĐẦU TƯ VINAKITCHEN
- Hà Nội: Số 109 Ngõ 207 Bùi Xương Trạch – Thanh Xuân – Hà Nội
- Sài Gòn: Số 24 – Đường 62 – Phường 10 – Quận 6 – TP.HCM
- Hotline : 0969 578 901 – 0243 232 3683
- Bảo hành – kỹ thuật: 0243 232 3684
- CSKH: 0943 148 666
- Website: https://vinakitchen.net/
- Email: vinakitchen.net@gmail.com
- GPKD: 0108209399
Trên đây là nhưng thông tin về dược liệu là gì và cách bảo quản dược liệu mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật nhiều tin tức hữu ích nhất nhé.
